Hoe leg je aan met een jacht, en hoe meer je vervolgens af.
In een van de andere blogs heb ik uitgelegd hoe je aanlegt met een speedboot, een open motorboot of een sloep. Jachten zijn in de regel echter een stuk groter, en ook zwaarder.
Bij rustig weer kun je, als er genoeg ruimte is, prima aanleggen op de manier die ik heb omschreven in die blog. Maar door op een slimme manier gebruik te maken van een lijn, red je je ook als de ruimte om aan te leggen beperkt is, óf als je bij voorbeeld moet aanleggen aan hoger wal. En het al dan niet hebben van een boegschroef (en een hekschroef) maakt ook nogal uit.
Jacht zonder boeg- en hekschroef
Heb je een jacht zonder boeg- en hekschroef, dan kun je door op een slimme manier gebruik te maken van een lijn, het aanleggen een stuk makkelijker maken.
Sommige vaarinstructeurs adviseren om achter een tros vast te maken, en om die vervolgens langzaam in de vooruit strak te varen, waarbij je de boot zo stuurt, dat deze gestrekt langs de kade komt te liggen. Daar is op zich niks mis mee, maar ik geef de voorkeur aan een andere manier, namelijk aanleggen op een voorspring.
Je vaart onder een hoek naar de kade. Bij weinig of geen wind, mag die hoek wat kleiner zijn. Bij wat meer wind – zeker als je aanlegt aan hoger wal – mag die hoek wat groter zijn, waarbij je tijdig de neus wegdraait van de kade. Zorg er wel voor dat de neus van je jacht dichter bij de kade is dan de achterkant.
Vervolgens breng je een dubbel genomen voorspring uit. Die vaar je langzaam, met de motor in de vooruit en met het roer iets van de kade weg gedraaid, strak. Als de voorspring strak staat, laat je de motor zachtjes in de vooruit staan. De achterkant van de boot zal nu langzaam naar de kade draaien. Zorg er wel voor dat daarbij je roer, staartstuk of bbm nog steeds iets van de kade is weg gedraaid.
Bijkomend voordeel van deze manier van aanleggen is dat je jacht, als de voorspring eenmaal strak staat, geen millimeter verder naar voren kan. Handig, als je dicht achter een ander schip moet afmeren!
Ben je alleen onderweg, dan biedt een middenbolder uitkomst. Je legt op de zelfde wijze aan als hierboven is omschreven, maar dan vanaf de middenbolder, waarbij de hoek van je jacht met de kade wel wat kleiner mag zijn.
Jacht met boegschroef (en hekschroef)
Met een boegschroef, en wellicht ook nog een hekschroef, wordt het aanleggen een stuk makkelijker.
Vaar op de wijze zoals hierboven omschreven naar de kade. Met korte klapjes vooruit, en vervolgens achteruit om de boot stil te leggen, breng je de boot langs de kade. Met korte correcties met de boegschroef breng je de neus daarbij in de juiste positie. Heb je ook een hekschroef, dan kun je door beide tegelijk te gebruiken, de boot zijwaarts naar de kade ‘laten driften’.
Let wel: de boeg- en hekschroef gebruik je voor kleine correcties. Je brengt je jacht eerst met behulp van schroef en roer in de juiste positie. Daarna kun je de manoeuvre afmaken, waarbij de boegschroef (afhankelijk van de windrichting) af en toe even ondersteunt.
Té vaak zie ik hoe jachten die willen aanmeren, of die een sluis binnen varen, het laatste stuk puur op de boegschroef naar de kade worden gemanoeuvreerd, zonder gebruik te maken roer en schroef. De opmerking die je soms hoort, dat een boegschroef voor schippers is die niet kunnen varen, komt daar ongetwijfeld vandaan.
Afmeren
Grotere schepen leg je altijd vast met 4 lijnen: een voortros, een voorspring, een achterspring en een achtertros. Een korte lijn vanaf de middenbolder naar een bolder op de kant, kan eventueel (als de situatie dat toe laat) de twee springen vervangen.
Maar op stromend water, of in een haven die direct aansluit op een groter hoofdvaarwater met beroepsvaart, gebruik je sowieso vier lijnen. De stroming, maar ook de zuiging die door grote schepen die langsvaren wordt veroorzaakt, maakt het gebruik van vier lijnen noodzakelijk.
Wil je je zelfvertrouwen wat vergroten, dan kunnen we deze manoeuvres in een praktijkvaarles oefenen. Tevens kun je dan ontdekken hoe makkelijk je op een voor- of achterspring kunt afvaren, of hoe je op een lange lijn heel gemakkelijk achteruit de ligbox uitdraait.
